Badanie ultrasonograficzne (USG) to jedna z podstawowych metod diagnostycznych w medycynie. Daje odpowiedzi na wiele pytań. Przede wszystkim pokazuje nam jak wyglądają narządy w danym momencie. Lekarz podczas badania ocenia czy narządy wyglądają prawidłowo. Jest to badanie bardzo przydatne w wielu aspektach pracy lekarza weterynarii, bez którego skuteczne leczenie w wielu przypadkach nie byłoby możliwe.
Kiedy wykonywane jest badanie USG?
Lekarze zlecają to badanie kiedy pacjent cierpi na niepokojące objawy ze strony przewodu pokarmowego, wątroby, pęcherza moczowego, nerek, płuc.
Badanie USG wykonywane jest w stanach nagłych, np. po wypadkach, by ocenić, czy w jamach ciała nie znajduje się płyn, którego nie powinno tam być.
Również nieprawidłowe wyniki badań krwi to wskazówka, by obejrzeć jak wyglądają dane narządy w badaniu USG.
Psy i koty w wieku powyżej 8 lat powinny mieć wykonywane profilaktyczne badania USG jamy brzusznej minimum raz w roku (najlepiej co pół roku). Dzięki temu możliwe jest wczesne wykrycie nieprawidłowości, co uchroni przed dalszym rozwojem choroby. Leczenie naszych pacjentów jest najskuteczniejsze na początku procesu chorobowego, dlatego zachęcamy do profilaktycznych, regularnych badań.
Opiekunowie niekastrowanych suk powinni po każdej cieczce wybrać się na badanie USG. Jest to metoda diagnostyki ciąży (od 21 dnia), ale również oceny stanu macicy – czy nie gromadzi się tam patologiczny płyn.
Jakie są zalety badania USG?
+ w pełni bezpieczne
+ nie wymaga znieczulenia pacjenta
+ można wykonywać je wielokrotnie (pacjent nie jest narażany na promieniowanie)
+ umożliwia szybką ocenę stanu pacjenta w stanach nagłych
+ umożliwia ocenę stanu narządów wewnętrznych
+ dzięki niemu możemy wykonywać wiele procedur np. biopsje wątroby, cystocentezę pęcherza, znieczulenia nerwów
W czym pomaga badanie USG?
Jest istotne przy diagnostyce chorób nerek, wątroby, trzustki, pęcherza moczowego, płuc, serca
Możemy wykryć guzy, zmiany nowotworowe i objawy z nimi związane (np. powiększone węzły chłonne w przewodzie pokarmowym) – niekiedy są to zmiany stwierdzane „przypadkiem”, dzięki czemu możliwa jest odpowiednia reakcja ze strony lekarza
W diagnostyce ciąży, ocenie płodów – ich wielkości, żywotności, ilości
W stwierdzeniu obecności patologicznego płynu w jamie klatki piersiowej, w jamie brzusznej lub w osierdziu
W wielu procedurach medycznych – obecnie w niemal każdej dziedzinie naszej pracy wykorzystywane jest badanie USG.
Badanie USG to pomocne narzędzie w pracy lekarza weterynarii, a w wielu przypadkach jest konieczne do postawienia diagnozy.
Jakie są wady badania USG?
Badanie USG zwykle wykonywane jest w pozycji leżącej na grzbiecie lub stojącej.
– Nie wszystkie problemy możemy zdiagnozować za pomocą badania USG. Czasem niezbędne jest wykonanie badania rentgenowskiego, tomografu komputerowego lub
rezonansu magnetycznego. To lekarz wybiera najwłaściwsze badanie dodatkowe w konkretnym przypadku.
– Wymaga unieruchomienia pacjenta na minimum kilka minut (do pół godziny). Nie wszyscy pacjenci dobrze to tolerują.
– Pokazuje stan pacjenta w momencie badania. Po upływie czasu obraz może się zmienić, dlatego warto wykonywać kontrole zgodnie z zaleceniem lekarza.
– Nie jest możliwe wykonanie dokładnego badania jamy brzusznej kiedy pacjent nie jest prawidłowo przygotowany.
A więc co zrobić, by uniknąć takich sytuacji?
Jak przygotować pupila do badania USG?
Pies lub kot powinien być NA CZCZO. Co to oznacza? Minimum 8-10 godzin przed badaniem nie powinien dostawać żadnego pokarmu (smaczki też się liczą). Dzięki temu możliwa jest ocena ściany żołądka oraz przewodu pokarmowego. Treść pokarmowa nie przysłania obrazu, w innym razie nie jest możliwe dokładne badanie jamy brzusznej.
UWAGA – Króliki i gryzonie nie powinny być głodzone przed badaniem USG! Szczególnie bezwzględni roślinożercy (królik, świnka morska, szynszyla) muszą mieć stały dostęp do pokarmu włóknistego (siano, zielonki). Kilkugodzinna głodówka staje się przyczyną wrzodów żołądka, które mogą prowadzić nawet do jego martwicy.
Na ok 2 godziny przed badaniem zwierzę nie powinno oddawać moczu. Pełny pęcherz moczowy umożliwia ocenę jego ściany, co nie jest możliwe, gdy jest pusty.
Zwierzęta bardzo lękliwe lub agresywne (najczęściej przyczyną takich zachowań jest silny strach) powinny otrzymać uspokojenie farmakologiczne. Warto wspomnieć o tym lekarzowi podczas wcześniejszej wizyty przy zapisie na badanie USG, by pupil otrzymał leki uspokajające odpowiednio wcześniej.
Przed badaniem USG zwierzę zostanie wygolone – to konieczne, by była możliwa ocena oglądanych narządów. Niestety sierść zakłóca przebieg fali ultradźwiękowej, przez co obraz jest nieczytelny lub nic nie widać. W trakcie badania nakładany jest specjalny żel, co zwiększa jakość obrazu. Zwierzak jest dokładnie wycierany po badaniu, ale nic się nie stanie jeśli pupil go zliże.
Zachęcamy do regularnych badań, szczególnie starszych zwierzaków. Jest to bezpieczne, bezbolesne badanie, choć może odrobinę nieprzyjemne dla pupila, to dla nas – lekarzy konieczne, by skutecznie leczyć Państwa podopiecznych.
